Auteurspagina van Frida Winklaar Domacassé
oktober 2024
Ik kan de klok alweer gelijkzetten
met de bekende kauwtjes-dans.
Ze zijn niet kieskeurig wat betreft het
weer. Vandaag is de lucht rustig-roze
met hier en daar een wolkje. Vorige
week kwamen ze toen een pak
donkergrijze wolken de hemel kleurde.
Ze komen hun laatste rondedans
tonen voor mijn ramen acht hoog.
Weer of geen weer. Dansen zullen
ze. En roepen: Kjak! Kjak! Kjak! Kjak!
mei 2024
Slotlied
‘s Morgens strijkt ze zonnestralen glad,
wekt de vogels,
opent klaproos en akkerwinde.
’s Middags appt ze de meidengroep:
Gorters Mei, Helena, Ariadne,
Cleopatra en Frida Kahlo.
’s Avonds test ze sterren,
zeemt de maan,
stelt de klok in voor eb en vloed.
Later ligt ze in mijn armen,
samen luisteren naar haar lied:
extract van haar gouden dag.
Lachen om de dagelijkse roddels.
juni 2023
Het is april dus daar is het weer
het welbekende, lang verwachte
groene waas
het kruipt voorzichtig over het natte
koude kille land
stijgt stil langs stammen van
beuk en berk
zet els, eik, meidoorn en hazelaar
op scherp
wekt wilg, populier en linde
uit hun winterdroom
Dan tikt het speenkruids gele lach
tevoorschijn
lokt leverbloempje, bosanemoon
en slanke sleutelbloem naar het licht
ook dalkruid en wilde akelei loodst
het groene waas naar boven
trekt eenmaal, tweemaal
aan lievevrouwe bedstro
roept: kom allemaal!
De lente zwaait naar ons!
19-6-2023
maart 2023
Geef mij maar een boek van Whitehead
Dan ben ik los van de aarde
Van boven bekijk ik zijn roman
Soms wordt dat ook mijn verhaal
Geef mij maar een lied van Mikis
Dan dans ik op bouzoukiklanken
De sterren van de hemel
Hoor de poëzie van Neruda, Kavavis en Ritsos
Geef mij een lente vol vlinders
Ze sieren magnolia’s in tuinen en parken
Melden de komst van speenkruid
Sleutelbloem en bosviool
Geef mij maar schrijflessen als deze
Na veertien jaar nog sprankelend en kleurrijk
In spanning wacht ik telkens weer
Van schrijven word ik gelukkig
december 2022
Herfst
Als de bessen geel, oranje, rood
pronken langs de rails
weten alle vogels: feest
Bomen wisselen van kleed
schenken eikels, kastanjes, beukennoot
kinderen rapen met plezier
Wolken kruipen voor de zon
vegen warmte weg
we wennen weer aan jas en das
juni 2022
Waddinxveen, 12 mei 2022
Bon dia Eronilia,
Een tweede brief voor jou. Deze gaat over Alfons Mucha. Hij is een kunstenaar uit de tijd van Art Nouveau, Jugendstil. Hij werd geboren in 1860 in Zuid-Moravië. Zijn werk ken ik al jaren.
In 2008 heb ik een gedicht gemaakt bij zijn waaier:
DE WIND GAAT MET DE JEUGD VOORBIJ.
zo streelzacht als de wind speelt zo heftig rukt de wind
in de groene jaren in dorre tijd
rozengeur langs blote schouders voert verwaait de bloemen door
handenvol bewaart rotting en verval
voor later achteraf de oogst log in de storm
Wat mij zeer treft in zijn werk is de sierlijkheid. De zwierigheid van de kleding van de vele vele vrouwen die hij schilderde. Hun soepele kleurige kleren versierd met bijzondere motieven. Hun krullend haar versierd met bloemen. Alles in zijn werk draait om bekoring. Ook heeft Mucha schitterende sieraden ontworpen. In 1888 verhuisde hij naar Parijs om zijn studie aan de Académie Julien af te ronden. Rond 1894 maakt hij een affiche voor de actrice Sarah Bernhardt.
Het zorgde voor een sensatie. Lang en smal was de afbeelding. Dat formaat was nog niet eerder vertoond. Dat werd het kenmerk van Mucha’s werk.
Van zijn bijzondere tinten en zijn gracieuze afbeeldingen word ik blij. Al het hoekige, kleurloze, botte, laat ik links liggen. Altijd al.
Van de waaier die ik koos het volgende:
het belangrijkste zijn de gelaatsuitdrukkingen van de 2 vrouwen, de jongste kijkt bedachtzaam en de oudere gelaten.
Het kleed van de jonge vrouw is rozerood en die van de oudere vloeit flets weg.
De wind rukt duidelijk aan de bloemen. Door de ronde vorm van het werk, krijg je de indruk van het roteren van de wind.
Dat ik kies voor Mucha is volgens mij vanwege connectie met de jaren 1800. Jij, mijn onbekende overgrootmoeder, was een mens van die tijd. We weten veel van de leefwijze van de mensen uit Europa tijdens het ‘fin de siècle’. Zij die naar het Carïbisch gebied verhuisden schreven natuurlijk vanuit hun beleving. Dat is wat we te weten kwamen. Sinds kort horen we de verhalen ook van de andere kant. De mensen van de eilanden hebben gestudeerd. Zijn nu o.a. historicus, antropoloog. De inkijk wordt anders. Hoe het in de Caraïben was wordt duidelijker. Er komt ook informatie via de media. Nieuwslezers van de NOS gaan hun wortels zoeken in Suriname e.o. In verschillende documentaires op TV is de reis te volgen. Landelijke kranten roepen lezers uit de Caraïben op, om mee te werken aan het zoeken naar hun voorouders. Ondertussen worden kunstenaars uit de voormalige Nederlandse gewesten ook hier bekend. We zien hun werk in Amsterdamse musea. Er valt veel te genieten.
Een brasa en lieve groet stuur ik voor je mee met de wind die met de jeugd is vertrokken.
Frida
oktober 2021
Feest
Natuur dicteert in Niemandsland:
rood.
Alle bladeren verschieten van kleur.
Onder het baldakijn start de soiree.
Koning kora* klatert welluidend terwijl
de ngoni** sonoor tussendoor zweeft.
De rijen in taf en tule komen knisperend
dichterbij.
Hoor! de balafoon*** lokt trots
in alle trillingen van de pentatoon.
Rokken van crêpe de Chine zwaaien
sierlijk in de maat van vandaag.
Waar blijft de paljas? De spanning stijgt.
Kijk!
Eindelijk huppelt de mbira**** naar haar
balk. We zijn compleet.
Lovertjes knipogen eindeloos.
* harp met 21 snaren
** harp met 4 snaren
*** houten xylofoon, soms pentatonisch soms diatonisch
**** duimpiano (ook kalimba genaamd)
alle 4 muziekinstrumenten uit West Afrika
oktober 2020
Wandelen in woorden
Langs grijze paden vol clichés
zoeken naar iets nieuws.
Struiken vol kleurige termen.
Beladen bomen rijp voor oogst,
voor wie oor heeft.
Ik vul mijn mand met
klankrijke exemplaren.
Koester de oude woorden
in mijn mochila*
Suba, Hadza, Ougota, Bade,
Aymara, Warao, Ticuna, Quechua**
Ach, dat ze nooit
nooit
*knapzak
** acht kwetsbare talen.
november 2019
Biografie van een stoel
Liefdevol heb ik ze gedragen.
Allemaal.
De oude man die met een bakkie
troost naar zijn trouwring kijkt,
weet haar naam niet meer.
Het huilend kind,
dat geen spruitjes lust, zonder
toetje boos naar bed moet.
De moeder met haar baby
dat aan volle borsten sabbelt,
terwijl zij zacht zijn hoofdje streelt.
Het meisje dat verstrengeld met
haar geliefde, vanillewoordjes
in haar mooie oren fluistert.
Oma die met kleinkind op schoot,
lachend oze-wieze-woze
zingt en walla-kristalla klapt.
december 2018
Beste Inez,
Het is alweer even geleden dat we elkaar hebben gesproken. E-mailen doen we gelukkig wel geregeld. Ja, we gaan braaf mee met de nieuwe tijd, al zitten we allebei ver in de herfst van ons leven. Mooi vind je niet? Al die schitterende kleuren.
We hebben er heel wat jaartjes over gedaan, om ons koloriet samen te stellen. Hier een beetje meer geel, daar een beetje minder rood. Ik ben er nog niet…
De natuur geeft les. Ik luister en kijk.
De geur-appeltjes groeien weer volop in mijn straat. Dat spoorde me aan, om van de nieuwe oogst goudrenet, appelmoes te maken. Het hele huis rook naar kaneel. Dan ben ik weer even acht jaar: vader bakt wafels en ik bepoeder ze met suiker en kaneel. Wij hinkelen de tijd voorbij, twee groene tegels, één wit. Even later roept hij: aan tafel! Wat geur allemaal kan! ‘Herinnering is geur’ zei ooit een historicus. Ja, vraag geen namen. Je weet het. We zijn lopende encyclopedieën als het om namen uit de Middeleeuwen gaat, maar vraag niet naar de groten der aarde, die nu de dienst uitmaken. Ach, we googelen alle namen uit the wide-world-web. Met de zachte muis in de hand rollen we het pijltje op en neer. Hebbes! Geheugen weer opgefrist.
Inez we gaan een afspraak maken. Wil je een keer komen lunchen? Ik zoek proefpersonen voor mijn Perzische Keuken. Sinds kort probeer ik me te bekwamen in de combinatie van hun bijzondere smaken. Bijvoorbeeld de bittere smaak van de granaatappel samen met komkommer en munt. Het land van de pistache en kardemom heeft in dit boek al haar prachtige recepten op een rij gezet. Kleurrijk!
Ik hoor graag wanneer je zou kunnen.
Lieve groet,
Frida
1-11-2018
november 2017
EEN HOOG HUIS
Ik woon dicht bij de hemel. Op vogelhoogte.
Elke morgen word ik geknuffeld door wolken.
Ik ken ze allemaal, die wolken uit mijn jeugd.
Hoog in de tamarisk, zag ik ze veranderen
In kraanvogels, zeemeerminnen, kleine schapen.
Als in de namiddag de wolken wijken voor de
Zon, sta ik voor het raam, klaar voor het koloriet.
Blozend neemt de zon afscheid van de dag.
Rozerood vloeit de horizon vol, gaat over
In lila, purper, violet, versiert dan al mijn kamers.
4-10-2017
november 2016
Mijn moeder bakt bruidstaarten.
Alle versieringen maakt ze met de hand.
Roosjes, hartjes, sterren.
Mijn vader roept. Ik spring uit de tamarix en zit als eerste naast zijn hutkoffer.
Daaruit tovert hij spannende verhalen uit verre streken.
november 2015
Stilleven
Eeuwig liggen ze nu op tafel, de juwelen uit mijn jeugd.
Ik weet nog hoe de zee ruiste in m'n oor.
Soms denk ik, dat Kenzo, Dior en de andere
kunstenaars, schelpen hebben bestudeerd.
Kijk, links ligt het patroon van Coco Chanels jasje.
In het midden een rok van Balmain, daarnaast
een tas van Prada.
Zie je de schoenen van Ecco? De sjaal van Yamamoto?
De schatten uit mijn jeugd, liggen in de etalage
van vele modezaken. Weer hoor ik het ruisen van de zee.
juli 2013
MIJN ZOMER IN GEUREN EN KLEUREN
De geur van kruidig blauw:
van zee
van lucht
van koepels.
Het aroma van zoetig rood:
van aardbei
granaatappel
van Hellas' lach.
De walm van zwarte rook:
van graffiti,
van stakers:
Ogi! Ogi! Ogi! *
Het parfum van prikkelend wit:
van ouzo
oleander
van zuilengalerijen.
* Nee! Nee! Nee!
juli 2013
opus 1
rikke tikke tik tik tik
het ritme van de zomerregen
splasjsjsjsjsj racen fietsers weer
door de vele vele plassen
schuilen in een spijshuis
schuilen voor de bui
geroezemoesss
moesss-moesss-moesss
doe de shuffel
de dienbladshuffel in de rij
kies een muffin cake of koek
koffie ranja thee of fris
hoor de koorzang van de lepels
van de vorken en het servies
tingel tangel ting ting ting
tangel tingel ting ting ting
december 2010
Frida heeft veel klokken en geen tijd
Frida hangt weer aan de wijzers van de klok.
Tevergeefs,
de pendule geeft geen krimp,
tikt door.
Frida maakt haar polshorloge kwijt,
verstopt de wekker in een la.
Zonder succes.
Frida weet best van zomertijd, wintertijd,
wil Morpheus niet vereren.
Haar voorouders hadden geen uurwerk,
wel de tijd.
Frida kan nog heel veel leren.
9-12-2010
 |
Labyrintliteraire leeskringen
|
|
